تالار گفتمان

پاسخ به: معرفی تیم های مختلف تاریخ لیگ برتر(پرسپولیس تهران)

نویسنده: M - i - L - a - D

یکشنبه، ۵ شهریور ۱۳۹۱ (۲۰:۵۱)

نام کامل	باشگاه فرهنگي ورزشي پرسپوليس تهران
لقب ها	ارتش سرخ - سرخپوشان - سرخپوشان پايتخت
بنيانگذاري	دي 1342
ورزشگاه	ورزشگاه آزادي
گنجايش	100,000 نفر
مالک	وزارت ورزش و جوانان
مدير عامل	محمدرضا رويانيان
سرمربي	مانوئل خوزه
آدرس اينترنتي	fc-perspolis.com

باشگاه فوتبال پرسپوليس تهران يک باشگاه فوتبال ايراني است که در سال 1342 در شهر تهران، پايتخت ايران بنيانگذاري شده‌است.
پرسپوليس در جام خليج فارس بازي مي‌کند و پس از سال 1347، در تمامي ادوار برگزارشده در بالاترين سطح ليگ فوتبال ايران حضور داشته‌است. اين باشگاه پرافتخارترين و پرهوادارترين باشگاه فوتبال در ايران است و شهرآورد اين تيم با استقلال، مهمترين بازي باشگاهي در ايران است. همچنين بر پايه گزارش کنفدراسيون فوتبال آسيا، پرسپوليس به عنوان پرهوادارترين تيم فوتبال آسيا شناخته شده‌است و پس از آن داليان چين و الهلال عربستان در رتبه‌هاي بعدي قرار دارند.
پرسپوليس از آغاز تاريخ خود، 9 بار در بالاترين دسته ليگ فوتبال ايران به قهرماني رسيده (يک جام منطقه‌اي، 2 جام تخت جمشيد، 4 جام آزادگان و 2 جام خليج فارس) و از اين جهت رکورددار است. 5 بار قهرماني در جام حذفي ايران و يک قهرماني در جام برندگان جام آسيا از ديگر قهرماني‌هاي مهم پرسپوليس‌اند.
فدراسيون بين‌المللي تاريخ و آمار فوتبال اين باشگاه را پس از الهلال عربستان، يوکوهاما مارينوس ژاپن و استقلال در رده چهارم برترين باشگاه‌هاي فوتبال آسيا در قرن بيستم اعلام کرده‌است.

تاريخچه

پيش از انقلاب

دهه 1340

باشگاه ورزشي پرسپوليس متعلق به «شرکت سي. آر. سي» در دي ماه سال 1342 به دست علي عبدُه در اوين و جاده قديم شميرانات بنيانگذاري شد. باشگاه اصلاً در بولينگ و چند ورزش ديگر فعال بود (بولينگ عبده) و يک تيم فوتبال در دسته دوم تهران داشت. در آن سو، و در تاريخ 18 تير 1346؛ باشگاه شاهين که در دهه 1340 بازيکنان زيادي در تيم ملي ايران داشت و در ميان مردم محبوب بود، به دستور سازمان ورزش و تفريحات ايران رسماً منحل شد. با رايزني‌هاي عبده با پرويز دهداري (مربي شاهين) و مسعود برومند (سرپرست شاهين)، بيشتر بازيکنان باشگاه شاهين به پرسپوليس پيوستند و باعث شهرت و محبوبيت آن شدند. دهداري مربي و برومند سرپرست پرسپوليس شدند و باشگاه توانست در مسابقات رده‌بندي دسته‌هاي کشور در گروه خود اول شود و به بالاترين دسته ليگ فوتبال ايران راه يابد. آن‌ها در مسابقات قهرماني آسيا (مسابقاتي که ميان تيم‌هاي ايراني براي شرکت در جام باشگاه‌هاي آسيا برگزار شد) نيز قهرمان شدند و به عنوان نخستين نماينده ايران به جام باشگاه‌هاي آسيا رفتند.
در سال 1348، محمود خيامي، مدير کارخانه ايران ناسيونال که از هواداران شاهين بود تصميم گرفت براي تبليغ خودروي تازه‌توليد پيکان از بازيکنان پرسپوليس استفاده کند و پس از امضاي پروتکل همکاري با عبده بازيکنان پرسپوليس به شکل دسته‌جمعي به باشگاه پیکان کوچيدند و با اين تيم موفق به کسب مقام قهرماني در جام جام باشگاه‌هاي تهران 1348 شدند، در حالي که پرسپوليس در جايگاه يازدهم قرار گرفت. يک سال بعد بازيکنان به پرسپوليس بازگشتند و تحت رهبري حسين فکري، پس از تاج در جاي دوم جام باشگاه‌هاي تهران 1349 قرار گرفتند. در همين سال دست پرسپوليس از جام منطقه‌اي هم کوتاه ماند.

دهه 1350 تا انقلاب

در سال 1350، پرسپوليس تحت مربيگري آلن راجرز در دومين دوره جام منطقه‌اي به قهرماني رسيد. يک سال بعد، عبده اعلام کرد باشگاه پرسپوليس حرفه‎اي است و بازيکنانش فقط در بازي‎هاي حرفه‌اي شرکت خواهند کرد. بنابراين بازيکنان به دو دسته تقسيم شدند و عده‎اي در تيم حرفه‎اي و عده‌اي در تيم آماتور عضويت يافتند. در آن سال مسابقات فوتبال کشوري در ايران برگزار نگرديد، و پرسپوليس که در جام باشگاه‌هاي تهران 1351 با تيم آماتورهايش شرکت کرده‌بود، در ميان 16 تيم در جاي يازدهم قرار گرفت. در آن دوره پرسپوليس در ورزشگاه اختصاصي خود موسوم به ورزشگاه آپادانا تمرين مي‎کرد و عبده براي فعال نگه‎داشتن تيم اصلي، باشگاه‎هاي صاحب‌نامي همچون سائوپائولو و چلسي را براي بازي دوستانه به تهران آورد. اما در سال 1352 به دليل عدم وجود زيرساخت‎هاي فوتبال حرفه‎اي در ايران و اعتراض خسرواني به آتاباي، رئيس وقت فدراسيون فوتبال ايران عبده پس از فروش ورزشگاه باشگاه فعاليت حرفه‎اي پرسپوليس را منحل کرد.
پرسپوليس در اين سال‎ها، کم‎کم از مکتب شاهين فاصله گرفت. جام تخت جمشيد در سال 1352 بازگشايي شد. در 5 دوره‌اي که از اين جام برگزار شد، پرسپوليس همواره از بهترين تيم‌ها بود و به 2 قهرماني (1352 و 1354) و 3 نايب‌قهرماني (1353، 1355 و 1356) رسيد. جام تخت جمشيد 1357 نيز در حال انجام بود که با روي‌دادن انقلاب نيمه‌کاره ماند. پرسپوليس در اين جام با يک امتياز کمتر از شهباز دوم بود.
پرسپوليس تا پايان جام تخت جمشيد پرافتخارترين باشگاه فوتبال ايران بود.

پس از انقلاب

انقلاب و دهه 1360

پس از انقلاب، باشگاه تحت تاثير آن قرار گرفت و ليگ کشوري فوتبال ايران منحل شد. بسياري از بازيکنان تيم عوض شدند، اما توانستند در جام شهيد اسپندي (1358) قهرمان شوند. با آغاز جنگ ايران و عراق و دهه 1360، ليگ فوتبال سراسري ايران همچنان تعطيل بود (تا سال 1368 که جام قدس برگزار گرديد) و پرسپوليس تنها در جام باشگاه‌هاي تهران شرکت مي‌کرد. اين باشگاه در 10 دوره برگزاري اين جام در دهه 60، به 7 قهرماني و 2 نايب‌قهرماني دست يافت. در سال 1366، پرسپوليس در کنار قهرماني در جام حذفي تهران و جام باشگاه‌هاي تهران، موفق به کسب اولين قهرماني خود در جام حذفي ايران هم شد تا در يک سال 3 جام بگيرد.

دهه 1370

دهه 1370، براي باشگاه موفقيت‌آميز بود و با يک قهرماني در جام برندگان جام آسيا آغاز شد. پرسپوليس در 10 دوره جام آزادگان شرکت کرد و به 4 قهرماني و 3 نايب‌قهرماني دست‌يافت. اين باشگاه در اين سال‌ها از پايه‌هاي اصلي تيم ملي فوتبال ايران بود، تا جايي که در جام جهاني 1998 فرانسه 9 نفر از 22 بازيکن ايران در آن زمان عضو اين تيم بودند. پرسپوليس در اين دهه به 2 قهرماني جام حذفي و 3 بار سومي جام باشگاه‌هاي آسيا نيز دست يافت.

دهه 1380

با آغاز دهه 1380، ليگ برتر فوتبال ايران راه‌اندازي شد و پرسپوليس در نخستين دوره آن قهرمان شد. فصل بعد، پرسپوليس از نخستين دوره ليگ قهرمانان آسيا حذف شد و در ليگ نتايج خوبي نگرفت. اين سال‌ها آغاز دوراني بود که سالنامه رسمي باشگاه آن را «دوران جدال با بحران» ناميده‌است، تا جايي که پرسپوليس حتي مقام 9ام ليگ را هم تجربه کرد. دو فصل بعد، پرسپوليس پس از 6 سال دوري از جام در جام خليج فارس 87-1386 به قهرماني رسيد و اين دهه را با دو قهرماني متوالي در جام حذفي (89-1388 و 90-1389) به پايان برد.

نام، نماد و رنگ

پرسپوليس يک واژه يوناني به معناي شهر پارسي است که از دو واژه «پرسه» (به يوناني: Πέρσης) به معناي پارسي و «پوليس» (به يوناني: Πόλις) به معناي شهر تشکيل شده‌است. يونانيان باستان به پارسه يا تخت جمشيد، پايتخت دودمان هخامنشيان، پرسپوليس مي‌گفتند.
در سال 1360، سازمان تربيت بدني نام بولينگ عبده را به مجموعه ورزشي شهيد چمران تغيير داد و قرار شد پرسپوليس از سال 1361، با نام ديگري فعاليت کند. بازيکنان در اعتراض به اين تصميم، در بازي با هما در جام باشگاه‌هاي تهران حاضر نشدند و قهرماني اين مسابقات را از دست دادند. در دي 1365، پرسپوليس تحت پوشش بنياد مستضعفان انقلاب اسلامي قرار گرفت. بنياد مستضعفان تصميم گرفت نام تيم را به «آزادي» تغيير دهد. بازيکنان با اين تغيير نام موافق نبودند. در 27 بهمن 1365، نام باشگاه رسماً به «پيروزي» تغيير يافت. اداره کل تربيت بدني استان تهران در اطلاعيه‌اي اعلام کرد که «اين تغيير نام به پيشنهاد بازيکنان صورت گرفته‌است.» با اين وجود، رسانه‌ها و مردم ايران بيشتر نام پرسپوليس را به کار مي‌برند.
در آگهي ثبت نمادي که شرکت فرهنگي ورزشي پرسپوليس در سال 1370 به ثبت رسانده، اين توضيح آمده‌است: «کلمه پرسپوليس و علامت فانتزي. تصوير جامي که از دو طرف با دو سر اسب هخامنشي تلاقي دارد.»
رنگ قرمز يکي از مهمترين نمادهاي باشگاه فوتبال پرسپوليس به شمار مي‌آيد. به جز فصل86-1385 و چند بازي ليگ قهرمانان آسيا 2009 که بازيکنان پرسپوليس لباس‌هاي راه‌راه سفيد و قرمز پوشيدند، از آغاز همواره رنگ اصلي پيراهن پرسپوليس قرمز بوده‌است. از اين رو آنان را «ارتش سرخ» و «سرخپوشان» مي‌نامند. پيراهن دوم باشگاه نيز به طور سنتي سفيد بوده‌است. از فصل 90-1389 پيراهن دوم باشگاه به رنگ مشکي تغيير کرد که در پي آن در فصل 91-1390 نيز اين رنگ به عنوان رنگ دوم پيراهن باشگاه برگزيده شد. در يک نظرسنجي که پيش از ليگ دهم از سوي پايگاه خبري باشگاه پرسپوليس انجام شد، 42 درصد از هواداران، رنگ مشکي و 17 درصد رنگ سفيد را براي رنگ پيراهن دوم باشگاه برتري داده‌اند.
مدت‌ها بر سر قانوني بودن استفاده از نام پرسپوليس يا پيروزي بحث‌هايي بر سر زبان‌ها بود تا اينکه سرانجام در 22 فروردين 1391، محمد رويانيان، مديرعامل وقت باشگاه پرسپوليس، از رأي قطعي دادگاه براي بازگشت برند پرسپوليس خبر داد. لذا براي هميشه نام پيروزي از داخل پرانتز جلوي نام پرسپوليس برداشته شد.

پرسپوليس در فرهنگ عامه و رسانه‌ها

پرسپوليس به عنوان يک باشگاه فوتبال، کاملاً در ميان مردم ايران شناخته‌شده‌است. عادل فردوسي‌پور در مجله ورلدساکر در اين باره مي‌نويسد: «نخستين پرسشي که هواداران فوتبال در ايران از يکديگر مي‌پرسند اين است که قرمز هستي يا آبي؟» رسانه‌هاي ايران به شدت اخبار اين باشگاه را پوشش مي‌دهند و «حاشيه»هاي زيادي پيرامون افراد حاضر در باشگاه‌است. افکار عمومي ايران امروز نيز همانند ديگر جوامع، تحت تاثير اين رسانه‌هاي ورزشي قرار دارند. در چند سال اخير بيش از 50 وبگاه در فضاي اينترنت با نام پرسپوليس وجودداشته‌است. برخي از اين وبگاهاي هواداري و خبري، خود را «سايت کانون هواداران پرسپوليس» و يا «سايتي رسمي» معرفي مي‎کنند. دسته‎اي از اين وبگاه‌ها که خط مشي حمايتي يا مخالفتي با گروه يا اشخاص خاصي دارند، منتسب به ليدرها و افراد نزديک به اشخاص مرتبط با باشگاه دانسته مي‎شوند.
در پي پوشش گسترده اخبار باشگاه و شعارهاي خاص روي سکوهاي ورزشگاه، در سال‌هاي اخير امنيت شغلي مديران عامل و مربيان اين باشگاه همواره در خطر قرار داشته‌است. جان ديوردن، نويسنده وب‌گاه گل در گزارشي با نام «ترديد آسيا: آيا مربيگري پرسپوليس بزرگترين و دشوارترين کار در فوتبال آسيا است؟»، جو رسانه‌ها را «جانوري ترسناک» و مربيگري اين تيم را «شغلي پرفشار» توصيف مي‌کند.
در فصل 87-1386 که به قهرماني پرسپوليس در جام خليج فارس منتهي شد، فيلم مستندي با نام مردان پرسپوليس درباره اين باشگاه ساخته‌شد. قرار بود قسمت دوم اين فيلم در سال بعد ساخته شود که با مخالفت داريوش مصطفوي، مديرعامل آن زمان پرسپوليس اين فيلم ساخته‌نشد. سانسور و کيفيت پائين ساخت اين فيلم با انتقادهايي همراه بود.
همچنين در دهه‌هاي 1340، (عزيز اصلي) 1350 (محراب شاهرخي) و 1370 (احمدرضا عابدزاده، علي پروين، حميد استيلي و افشين پيرواني) نيز شماري از بازيکنان اين باشگاه در فيلم‌هاي سينماي ايران به بازيگري پرداختند.
در سال 1388، پرسپوليس به عنوان نخستين باشگاه ايراني ساخت سرود رسمي‌اش را با همکاري داريوش خواجه‌نوري، خواننده و گيتاريست ايراني آغاز کرد. اين ترانه «آهنگ سرخ» نام دارد و بازيکنان سابق باشگاه آن را خوانده‎اند. پيش از اين نيز خوانندگاني مانند فرزين براي پرسپوليس خوانده‌بودند. قاسم افشار نيز در دهه 70 آلبومي با نام «قرمزته» منتشر کرده‌بود.

پرسپوليس و سياست

در دوران پهلوي

پيش‎زمينه‎ها (پيش از 1347)

پيش از شکل‎گيري پرسپوليس، خاستگاه آن يعني شاهين درگير جريانات سياسي شده‎بود و سياست ميراث پرسپوليس از شاهين بود. مردم کوچه و خيابان، شاهين را مرکز جريان ضدشاهنشاهي مي‌دانستند و اکثر هواداران شاهين از مخافان بودند. جريانات سياسي و نفوذ پرويز خسرواني باعث انحلال شاهين شد.

رابطه پرسپوليس و دربار (1357-1347)

پس از انحلال شاهين، هوادارانش به جهت حضور بازيکنان شاهين در پرسپوليس، از سال 1347 به اين تيم گرويدند و تا سال 1357، سکوهاي پرسپوليس، کمابيش جايگاه مخالفان شاه محسوب مي‎شد. تاج که نماد حکومت شاهنشاهي محسوب مي‎شد نيز در تقابل و رقابت با اين پرسپوليس قرار گرفت.
به جز علي عبده، ارتشبد محمد خاتم( فرمانده نيروي هوايي شاهنشاهي ايران ) و فاطمه پهلوي، عضوي از خانواده سلطنتي ايران نيز به پرسپوليس نزديک بودند و کماکان رابطه خوبي با پرويز خسرواني نداشتند. بنابراين پرسپوليس جايگاه مناسبي براي مخالفان بود چرا که مانند شاهين «ظاهر مخالف» نداشت. عبده نزد خانواده شاه محبوبيت داشت، چنانچه افتتاح طبقه دوم بولينگ عبده توسط محمدرضا و فرح پهلوي انجام شد؛ اما پس از سال 1354 و درگذشت خاتم، روابط عبده با فاطمه پهلوي و دربار رو به تيرگي گراييد.

در دوران جمهوري اسلامي

اوايل انقلاب و دهه 60 (1370-1357)

پس از انقلاب، پرسپوليس به مانند تاج، در دست انقلابيون قرار گرفت، ملي شد و تغيير نام داد؛ و سپس تحت نظر بنياد مستضعفان قرار گرفت. به نوشته هوشنگ شهابي در دانشنامه ايرانيکا، حکومت جديد پس از انقلاب دل خوشي از فوتبال نداشت و مخالفان شاه معتقد بودند که او براي دور نگه‌داشتن جوانان از سياست، تب فوتبال را در جامعه رواج مي‎داده‌است. در دهه 60 تقابل فوتبال و سياست بارها منجر به تحريک تماشاگران و سکوهاي پرسپوليس شد و اين مهر تائيدي بود بر ديدگاه حکومت که تب فوتبال بر ضد انقلاب است. در اين دهه محمد دادکان و محمدحسن انصاري‌فرد از جمله بازيکنان پرسپوليس بودند که در دوران بازيگري خود وارد جريانات سياسي شدند.

دهه 70 و آغاز ورود سياسيون (1380-1370)

به طور کلي (و به شکل خاص در باشگاه استقلال) اولين جرقه ورود سياسيون و سياست به فوتبال در سال 1369 زده‎شد. سياست در قبال فوتبال آرام‌تر شد و پوشش تلويزيوني مسابقات افزايش يافت. پرسپوليس و استقلال در اين دهه درگير جناح‎بندي‎هاي سياسي شدند اما تا پيش از دوم خرداد جناح‎بندي‎هاي آنان تقريباً نامشخص بود.
در سال 1372 به اصرار حسن غفوري‌فرد، پرسپوليس زير نظر فردي از کابينه هاشمي رفسنجاني (حسين محلوجي) قرار گرفت.
در انتخابات رياست جمهوري 1376 عليرغم انتظارات، امير عابديني، مديرعامل وقت پرسپوليس و جمعي از بازيکنان در اقدامي از علي‌اکبر ناطق‌نوري حمايت کردند و در آن سو علي فتح‎الله‎زاده، مديرعامل وقت استقلال به همراه بازيکنان و مربيان در نامه‎اي سرگشاده به حمايت از محمد خاتمي پرداختند. اين آخرين باري بود که دو باشگاه بدين شکل علني و صريح موضع‎گيري سياسي کردند.
دو سال بعد، در 20 تير 1378 يعني دو روز پس از واقعه کوي دانشگاه، در حالي که جامعه هنوز دچار التهاب بود و «با وجود شايعات و مشکلات، در فضايي نه‎چندان دلچسب و گرم»، بازي سنتي پرسپوليس–استقلال در فينال جام حذفي با آرامش برگزار شد و علي‎رغم تلاش‌هاي انجام‎شده براي تحريک تماشاگران، هيچ شعار سياسي شنيده نشد.

دهه 80 (1390-1380)

پس از آن که در سال 1380، راي دادگاه به تعلق پرسپوليس به دولت صادر شد، محسن مهرعليزاده، رئيس وقت تربيت بدني تلاش کرد که در ترکيب هيئت مديره پرسپوليس از افراد متمايل به اصلاح‌طلبي استفاده نمايد. پس از آغاز دوران رياست جمهوري محمود احمدي‌نژاد و برگزاري انتخابات شوراي اسلامي شهر تهران، ياران احمدي‌نژاد توافق کردند تا پرسپوليس زير نظر شهرداري تهران به کار خود ادامه دهد.در اين چند سال اخير باشگاه پرسپوليس بين همچون توپي بين اين مدير آن مدير پاس ميشد تا اينکه در زمستان90 به محمد رويانيان سپرده شد.که هيچ گونه سابقه ورزشي و تيم داري تا از قبل از آن نداشته و به عقيده بساري با استفاده از لابي دولتي و قدرت به اين سمت رسيده و از روي به کار آمدن حواشي متعديا را براي باشگاه به ارمغان آورده.

ورزشگاه و زمين تمرين

ورزشگاه خانگي

پيش از انقلاب

پرسپوليس پيش از ساخته شدن ورزشگاه آزادي، بازي‌هاي خود را در ورزشگاه امجديه (شهيد شيرودي کنوني) برگزار مي‌کرد و زماني که بنيانگذاري شده‌بود، ورزشگاهي مجهز به استخر، زمين ژيمناستيک و بولينگ در مجموعه بولينگ عبده (شهيد چمران کنوني) داشت. اين مجموعه در مرداد 1357 آتش گرفت.
عبده در شهرک اکباتان زميني خريد و در آن‌جا يک ورزشگاه فوتبال با نام «آپادانا» بنا کرد. پرسپوليس به علت کمبود امکانات براي هوادارانش و همکاري‌نکردن ديگر باشگاه‌ها، تنها يک بازي در ورزشگاه آپادانا انجام داد و پس از آن، از آپادانا به عنوان زمين تمرين استفاده کرد. به دليل حمايت نکردن ديگر باشگاه‌هاي ايران از حرفه‌اي‌گري پرسپوليس، عبده در سال 1352 ورزشگاه آپادانا را به ارزش 200,000 تومان به باشگاه راه آهن فروخت ورزشگاه آپادانا امروز ورزشگاه راه‌آهن ناميده مي‌شود و در همسايگي ورزشگاه شهيد دستگردي قرار دارد. پس از انقلاب، در سال 1359 بنياد مستضعفان و جانبازان دارايي‌هاي باشگاه را مصادره کرد.

پس از انقلاب

باشگاه پرسپوليس ورزشگاه اختصاصي ندارد و براي بازي‌هاي خانگي خود ورزشگاه آزادي تهران را اجاره مي‌کند تيم ملي فوتبال ايران و استقلال تهران نيز در اين ورزشگاه به ميدان مي‌روند.در پي بازسازي چمن ورزشگاه آزادي در فصل 82-81، پرسپوليس بازي‌هاي خانگي خود را در ورزشگاه تختي برگزار کرد.
در روزهاي پاياني سال 1384، وبگاه رسمي باشگاه خبرهايي درباره اين که پرسپوليس «ورزشگاه شهر قدس» را خريده‌است، منتشر کرد؛اما اين ماجرا به علت مشکلات مالي و حقوقي باشگاه پايان يافت و به ثمر نرسيد.

زمين تمرين

پيش از انقلاب، زمين‌هاي تمرين پرسپوليس ورزشگاه آپادانا و بولينگ عبده بود. وقتي بولينگ عبده مصادره شد پرسپوليس در تپه‌هاي داووديه تمرين مي‌کرد.
در ساليان اخير، تمرينات تيم اصلي بيشتر در ورزشگاه کارگران انجام مي‌شد. در شهريور 1387، پس از انتقال باشگاه راه آهن به شهرري، پرسپوليس ورزشگاه راه‌آهن را به ارزش 150 ميليون تومان براي يک سال اجاره کرد و پس از 35 سال به ورزشگاه خانگي ديرين خود در شهرک اکباتان بازگشت. هم‌اکنون تيم اصلي پرسپوليس در ورزشگاه شهيد درفشي‌فر تمرين مي‌کند. تيم‌هاي پايه نيز در ورزشگاه امام رضا تمرين و بازي مي‌کنند.

هواداران و هماوردان

هواداران

پرسپوليس باشگاه پرهواداري است. بر پايه نظرسنجي‌هاي انجام شده باشگاه پرسپوليس به عنوان پرهوادارترين باشگاه فوتبال ايران معرفي شده‌است. و بنا بر اعلام وبگاه رسمي، باشگاه براي هوادارنش ارزش بسياري قائل است. با اين که باشگاه پرسپوليس در تهران قرار دارد، در سراسر ايران هوادار دارد و در بازي‌هاي خارج از خانه نيز عده زيادي براي تشويق آن‌ها به ورزشگاه مي‌روند. اين باشگاه در امارات متحده عربي و قطر نيز هواداراني دارد. عادل فردوسي‌پور در مجله ورلدساکر مي‌نويسد: «پرسپوليس با بيش از 30 ميليون هوادار به عنوان محبوب‌ترين باشگاه آسيا شناخته مي‌شود.» بنا بر نوشته همشهري‌آنلاين، کنفدراسيون فوتبال آسيا در فهرستي پرسپوليس را بالاتر از الهلال عربستان و داليان چين پرهوادارترين باشگاه آسيا معرفي کرده‌بود. همچنين، اين باشگاه رکورد پرتماشاگرترين بازي ليگ قهرمانان آسيا را با 96,200 نفر تماشاگر در سال 2012 و در بازي با الغرافه قطر، در اختيار دارد.رکورد قبلي پرتماشاگرترين بازي ليگ قهرمانان آسيانيز مربوط به بازي پرسپوليس و بنيادکار ازبکستان با حضور 95,225 نفر در سال 2009 مي باشد که در اختيار پرسپوليس بوده است.

هماوردان

استقلال تهران

بازي ميان پرسپوليس و استقلال، دو باشگاه پرهوادار و پرافتخار ايران، مهم‌ترين مسابقه باشگاهي فوتبال در ايران است. رکورد بيشترين گل زده و شکست ناپذيري (شش بازي رسمي) در داربي تهران در اختيار تيم پرسپوليس تهران است. همچنين نخستين بازي دو تيم در روز 16 فروردين 1347، نخستين بازي رسمي پرسپوليس بود که با نتيجه بدون گل پايان يافت. فرداي آن روز، روزنامه کيهان ورزشي (مهمترين روزنامه ورزشي آن زمان) روي جلد خود هيچ چيز از بازي ننوشت و تيتري از فوتبال دخترها داشت. بر خلاف گذشته، امروزه اين بازي همواره با حساسيت بالا و تماشاگران زياد همراه‌است و برگزاري آن بازتاب‌هاي زيادي در ايران دارد. معمولاً اين بازي را حدود 100,000 نفر در ورزشگاه آزادي تهران تماشا مي‌کنند. اين شهرآورد گاهي به خشونت ميان بازيکنان، و درگيري ميان هواداران مي‌انجامد و هوليگان‌ها به ناوگان حمل و نقل عمومي از جمله اتوبوس‌ها آسيب مي‌زنند. مجله ورلدساکر در شماره ژوئيه 2008 خود، فهرستي از 50 شهرآورد دنيا منتشر کرد؛ و شهرآورد تهران را در رتبه 1ام آسيا و 22وم جهان قرار داد.
آمار هايي از شهراورد پايتخت را ميتوانيد در اينجا مشاهده کنيد

تورنمنت	بازي	برد استقلال	تساوي	برد پرسپوليس
ليگ	66	20	30	16
جام حذفي	3	1	1	1
دوستانه	5	2	3	0
مجموع	74	24	32	18

گلزنان برتر شهرآورد تهران

نام بازيکن	گل زده	باشگاه
صفر ايرانپاک	7	پرسپوليس
حسين کلاني	6	پرسپوليس
غلامحسين مظلومي	5	استقلال
علي جباري	5	استقلال
مهدي هاشمي‌نسب	5	پرسپوليس(4 گل) - استقلال(1 گل)
همايون بهزادي	4	پرسپوليس
فرهاد مجيدي	4	استقلال
مجتبي جباري	4	استقلال

بازيکناني که به هر دو باشگاه گل زده‌اند

نام بازيکن	گل براي پرسپوليس	گل براي استقلال
مهدي هاشمي نسب	4	1
شاهرخ بياني	2	1
غلامرضا فتح‌آبادي	1	1

بيشترين بازي (بازيکن)

نام بازيکن	بازي	باشگاه
علي پروين	20	پرسپوليس
افشين پيرواني	18	پرسپوليس
علي جباري	17	استقلال
کارو حق‌ورديان	17	استقلال
ناصر حجازي	16	استقلال
جواد زرينچه	16	استقلال
اکبر کارگر جم	16	استقلال

بيشترين بازي (مربي)

نام مربي	بازي	باشگاه
علي پروين	22	پرسپوليس
منصور پورحيدري	18	استقلال
زدراکو رايکوف	15	استقلال
امير قلعه نوعي	8	استقلال
آلن راجرز	7	پرسپوليس

سپاهان اصفهان

با اين که پرسپوليس و سپاهان هر دو از باشگاه فوتبال شاهين به وجود آمدند، در گذشته بازي اين دو هماوردي محسوب نمي‌شد. با آغاز جام خليج فارس و قهرماني باشگاه‌هاي اصفهاني در جام‌هاي فوتبال ايران، به اهميت بازي‌هاي رودرروي باشگاه‌هاي اصفهان و تهران افزوده‌شد. پس از نبرد قهرماني پرسپوليس و سپاهان در جام حذفي 85-1384 و ليگ برتر 87-1386، اين حساسيت و اهميت دوچندان شد، به گونه‌اي که هم‌اکنون اين هماوردي از مهمترين بازي‌هاي دو باشگاه در هر فصل است.
بهترين برد پرسپوليس، پيروزي 6 بر صفر در سال 1350 و بهترين برد سپاهان نيز برد 4-1 در جام حذفي سال 1386 و بازي رفت ليگ برتر دهم با برد 4-1 بوده است.
آمارهايي از بازي هاي پرسپوليس و سپاهان را ميتوانيد در اينجا مشاهده کنيد

تورنمنت	بازي	برد پرسپوليس	تساوي	برد سپاهان
ليگ (قبل از انقلاب)	26	11	11	4
ليگ برتر	22	5	10	7
جام حذفي	5	2	1	2
مجموع	52	18	21	13

گلزنان برتر بازي هاي پرسپوليس و سپاهان

نام بازيکن	گل زده	باشگاه
ادموند بزيک	6(3 گل پرسپوليس - 3 گل سپاهان)	پرسپوليس/سپاهان
محمود کريمي سيبکي	5	سپاهان
رسول خطيبي	5	سپاهان
علي پروين	4	پرسپوليس
عماد رضا	3	سپاهان
هادي عقيلي	3	سپاهان
محمود خوردبين	4	پرسپوليس
بهروز رهبري‌فر	3	پرسپوليس
عليرضا واحدي نيکبخت	3	پرسپوليس
ابراهيم توره	2	سپاهان
محرم نويدکيا	2	سپاهان
حميد شفيعي	2	سپاهان
سيد امين موسوي	2	سپاهان
همايون بهزادي	2	پرسپوليس
صفر ايرانپاک	2	پرسپوليس
ناصر محمدخاني	2	پرسپوليس
علي انصاريان	2	پرسپوليس
جواد کاظميان	2	پرسپوليس
اسماعيل حاج رحيمي‌پور	2	پرسپوليس
محمد دستجردي	2	پرسپوليس

بازيهاي حساس

سپاهان 1-1 پرسپوليس (ضربات پنالتي 4-2)(31 شهريور 1385)

در سال 85 تيم سپاهان اصفهان و پرسپوليس تهران با برتري مقابل حريفان خود به فينال بازي‌ها راه يافتند که بازي رفت در ورزشگاه آزادي برگزار شد. سرمربي پرسپوليس آري هان هلندي و سرمربي تيم اصفهاني لوکا بوناچيچ کروات بود که عليرضا نيکبخت واحدي روي پاس زيباي حسين بادامکي گل اول بازي را به ثمر رساند و پس از چند دقيقه حميد شفيعي گل نيکبخت را پاسخ داد و بازي 1-1 مساوي خاتمه يافت. در بازي برگشت پرسپوليس راهي اصفهان شد که بازي با گلهاي ابراهيم اسدي براي پرسپوليس و حميد شفيعي براي سپاهان مساوي شد که در ضربات پنالتي نيکبخت واحدي و شيث رضايي از پرسپوليس و جلال اکبري از سپاهان نتوانستند پنالتي هاي خود را به ثمر برسانند و سپاهان با حساب 4-2 توانست قهرمان اين دوره شود و به ليگ قهرمانان آسيا راه يافت.

پرسپوليس 2-1 سپاهان(28 ارديبهشت 1387)

اين بازي حکم بازي فينال ليگ هفتم حرفه‌اي ايران را داشت. در اين بازي هر نتيجه‌اي غير از برد حکم به قهرماني سپاهان آن هم در استاديوم آزادي تهران مي‌داد. براي تماشاي اين بازي بيش از 100,000 تماشاگر سرخ پوش از ساعتها قبل از شروع مسابقه در استاديوم آزادي جمع شده بودند. داوري اين بازي بر عهده سعيد مظفري زاده بود. اولين گل اين بازي در دقيقه 16 توسط محسن خليلي وارد دروازه سپاهان شد ولي احسان حاج صفي در دقيقه 29 گل پرسپوليسي‌ها را پاسخ گفت. در نهايت در پايان وقت قانوني و پس از اعلام 7 دقيقه وقت تلف شده توسط داور پرسپوليس در دقيقه 5 يک ضربه کاشته پشت محوطه جريمه صاحب شد که با ضربه سر سپهر حيدري در دقيقه 6 از وقت‌هاي تلف شده باعث قهرماني پرسپوليس براي دومين بار در تاريخ 7 ساله ليگ حرفه‌اي شد.

آمار و ترين‌ها

فصل‌هاي اخير

جدول زير عملکرد کلي پرسپوليس در هفت سال اخير را نشان مي‌دهد.

فصل	رتبه در ليگ	جام حذفي	جام باشگاه ها
1383-84	4ام	1/8 پاياني	راه نيافت
1384-85	9ام	نايب قهرمان	راه نيافت
1385-86	3وم	نيمه پاياني	راه نيافت
1386-87	قهرمان	1/8 پاياني	راه نيافت
1387-88	5ام	1/4 پاياني	1/16 پاياني
1388-89	4ام	قهرمان	راه نيافت
1389-90	4ام	قهرمان	دور گروهي
1390-91	12ام	1/4 نهايي	1/16 نهايي

تيم‌هاي ديگر

تيم‌هاي پايه

پرسپوليس در رده‌هاي سني اميد، جوانان، نوجوانان و نونهالان تيم دارد.

تيم دوم

پيش از انقلاب

پرسپوليس پيش از انقلاب «تيم آماتورها» داشت. در جام باشگاه‌هاي تهران 1351، پرسپوليس رسماً با تيم آماتورهايش در جام شرکت کرد. مهدي عسگرخاني، دروازبان آماتورهاي پرسپوليس برجسته‌ترين بازيکن آن تيم بود که بعداً به تيم اصلي رسيد، به ابومسلم فروخته‌شد و به تيم ملي ايران نيز دعوت شد.

پس از انقلاب

در روز 28 شهريور 1385، محمدحسن انصاري‌فرد مديرعامل آن زمان پرسپوليس با مديرعامل باشگاه فوتبال سرخپوشان دلوار افزار توافقنامه‌اي امضا کرد که بنابر آن، تيم فوتبال سرخپوشان تيم دوم پرسپوليس مي‌شد. پس از پايان آن فصل بهادر عبدي و فرهاد خيرخواه، (آقاي‌گل دسته يک) که در سرخپوشان بازي مي‌کردند به پرسپوليس پيوستند. پس از تغيير مديرعامل پرسپوليس رابطه دو باشگاه کمرنگ شد و باشگاه پرسپوليس به برخي تعهدات خود عمل نکرد. در آبان 1387 امتياز باشگاه سرخپوشان به باشگاه ديهيم اهواز واگذار شد. پس از آن پرسپوليس تا حدود يک سال تيم دومي نداشت، اما در آبان 1388 «تيم ب پرسپوليس» راه‌اندازي شد. اين تيم در روزهاي پاياني سال 1390 قهرمان مسابقات حذفي باشگاه‌هاي تهران شد.

تيم زنان

پرسپوليس پيش از انقلاب تيم زنان داشت. آن‌ها پس از تاج و به همراه ديهيم و عقاب از پيشگامان فوتبال زنان در ايران بودند. در تابستان 1387، رئيس کميته بانوان فدراسيون فوتبال ايران از اين باشگاه درخواست کرد تا در ليگ شرکت کند. در اواخر همان سال، پرسپوليس امتياز تيم زنان پيکان را در اختيار گرفت و در ليگ شرکت کرد. در فروردين 1388 تيم فوتسال زنان پرسپوليس به مقام سوم غرب آسيا رسيد.

ساير رشته ها

پرسپوليس در رشته هاي زير نيز فعاليت دارد: بولينگ - واليبال - فوتسال - تکواندو - شنا

ادامه در ارسال شماره 3