تالار گفتمان

پاسخ به: 30 امین بهار آزادی!
نویسنده: یا لثارات الحسن دوشنبه، ۱۴ بهمن ۱۳۸۷ (۱۳:۵۵)
ده روزی که دنیا را تکان داد! انقلاب اسلامی و استقلال نظامی ایران گروه گزارش- پیش از انقلاب آمریکا تلاش می کرد با قاطعیت و هر وسیله ممکن و در عین حال با ظرافت خاص بر همه ارکان اساسی ارتش نظارت و تسلط لازم را داشته و آن را به طور کامل در اختیار اهداف و سیاست های خود قرار دهد. ابعاد دخالت های آمریکا در امور نظامی و ارتش ایران بسیار گوناگون و متنوع بود. در واقع دخالت آمریکایی ها در امور نظامی و ارتش ایران از نقاط ضعف ارتش شاهنشاهی بود که به عنوان لکه ننگی در تاریخ کشور و ارتش ایران محسوب می گردد. از آن جا که رژیم پهلوی وابسته و متکی به آمریکا بود و پشتوانه مردمی نداشت، طبیعی بود که از ارتش به عنوان اهرم فشار و قدرتی برای حفظ پایه های رژیم استفاده شود. در این راستا آمریکا تمام تلاش خود را در جهت تسلط بر ارتش ایران و به کار گرفتن آن در راستای اهداف منطقه ای و جهانی خود و حتی حفظ رژیم سلطنتی پهلوی معطوف می داشت. در واقع آمریکا به نقش کلیدی ارتش ایران چه برای حفظ رژیم پهلوی (به عنوان رژیم دست نشانده آمریکا) و چه به عنوان یک پایگاه و بازوی نظامی آمریکا در منطقه حساس و حیاتی خلیج فارس و نیز یکی از حلقه های امنیتی و دفاعی در برابر اتحاد جماهیر شوروی سابق به خوبی پی برده بود، لذا که در اینجا فقط به چند مورد آن اشاره می کنیم. حضور گسترده نظامیان آمریکایی در ارتش ایران یکی از دخالت های آمریکاییان در امور ارتش ایران، حضور گسترده نظامیان آمریکایی در ایران بود. در ایران نزدیک 30 هزار نظامی خارجی، مشغول کار بودند; یعنی در برابر هر 6 نظامی ایرانی، یک آمریکایی در ارتش ایران وجود داشت و تا پیروزی انقلاب، مشاورین (مستشاران) نظامی ارتش ایران دو برابر (یعنی 60 هزار نفر) بود. بدیهی است این حضور گسترده و حتی خود را در رنگ و لباس صاحب خانه درآوردن بی جهت نبود، بلکه به منظور دخالت های گوناگون در امور ارتش ایران سازماندهی شده بود. در این رابطه، ویلیام سولیوان آخرین سفیر آمریکا در ایران در خاطرات خود چنین می نویسد: «از آن جایی که افسران عالی رتبه و مقامامت نظامی آمریکایی مرتبا به ایران رفت و آمد می کردند و مسافرت های آنها به ایران هم معمولا با تشکیل مجالس مهمانی و پذیرایی همراه بود، ما فرماندهان نیروها و افسران ارشد ایرانی را غالبا در این مجالس و مهمانی ها می دیدیم.» سولیوان در بخش دیگری از خاطرات خود می نویسد: «آمریکایی ها... توجه زیادی به نیروهای مسلح ایران معطوف داشتند.... میسیون نظامی آمریکا در ایران هم، وضع منحصر بفردی داشت. تفاوت میسیون نظامی آمریکا در ایران با هیات های نظامی در سایر کشورهای جهان این بود که پرسنل نظامی آمریکا در ایران عملا جزو نیروهای مسلح ایران به شمار می آمدند و در اواخر سلطنت شاه به استثنای شش نفر از افسران ارشد آمریکایی، بقیه مستشاران و کارکنان آمریکایی نیروهای مسلح ایران، حقوق بگیر دولت ایران بودند. حقوق و مزایا و هزینه ایاب و ذهاب و مخارج تحصیل فرزندان آن ها از طرف دولت ایران تامین می شد و علائمی که روی اونیفورم آن ها دوخته می شد، آن ها را عضو خانواده نیروهای مسلح ایران به شمار می آورد.» کسب اخبار از اوضاع ارتش به گزارش فارس، یکی از اهداف حضور گسترده نظامیان آمریکا در ایران و از مصادیق دخالت های نابجای آنان در امور نظامی و ارتش ایران، کسب اخبار و اطلاعات از اوضاع ارتش و سایر نیروهای مسلح بود. دستیابی به اخبار ارتش ایران آن هم از نزدیک و بدون واسطه به منظور برنامه ریزی و سیاست گذاری در امور ایران برای آمریکا بسیار حائز اهمیت بود. در این رابطه ویلیام سولیوان نیز در خاطرات خویش با اشاره به رابطه نزدیک با نظامیان ایران، چنین اعتراف می کند: «به خاطر این رابطه نزدیک و به واسطه اهمیتی که نیروهای مسلح در بافت کلی حکومت ایران داشتند، اخبار و مسائل مربوط به ارش ایران را با توجه و علاقه خاصی دنبال می کردم. کمی پس از ورود به تهران با فرماندهان و مقامات ارشد ارتش ایران تماس هایی برقرار کردم و ضمن اشنایی با آنها از سازمان و فرماندهی نیروهای مسلح ایران آگاهی یافتم.» تربیت آمریکایی نظامیان ایران از دیگر دخالت ها و برنامه های آمریکا برای تسلط هرچه بیشتر بر ارتش ایران، تربیت و پرورش نظامیان ایرانی متناسب با اهداف و سیاست های خود بود. آنها تلاش می کردند نظامیان ایران را آمریکایی بار بیاورند. لذا تربیت و پرورش نظامیان ایرانی را چه از نظر سیاسی و چه از نظر فرهنگی، منطبق با آداب و رسوم آمریکایی و اهداف خود صورت می دادند. به همین جهت علاوه بر این که برخی از نظامیان ایرانی دوره های آموزشی خود را در آمریکا طی می کردند، به بهانه های مختلف، در قالب تورهای مسافرتی به آمریکا اعزام می شدند تا از فرهنگ آنها تاثیر بپذیرند. مستشاران آمریکایی در انتخاب افراد برای اعزام به آمریکا نقش تعیین کننده ای داشتند و پس از بازگشت افسران آموزش دیده ایرانی در آمریکا نیز، وظیفه تعیین پست و مقام این افسران بر عهده مستشاران آمریکایی بود. در تاریخ 11 اردیبهشت 1327 اولین گروه از افسران و درجه داران نیروی هوایی ایران به قصد کسب آموزش های ویژه، راهی آمریکا شدند. تا سال 1353 تعداد 11000 نفر از افسران و پرسنل نظامی ایران در آمریکا آموزش دیدند. این تعداد، غیر از افسرانی بود که از طریق پلیس ایران برای آموزش به آمریکا اعزام شده بودند. علاوه بر این، آمریکا در مورد آموزش افسران ایرانی توسط ارتش اسرائیل، قراردادهایی با دولت اسرائیل منعقد کرده بود. آمریکایی ها در طی دوره های آموزشی مختلف چه در کشور خود و چه در ایران، به جد تلاش می کردند تا نظامیان ایرانی نسبت به فرهنگ خود احساس حقارت کرده و فرهنگ آمریکایی را به عنوان فرهنگ برتر و مترقی تر در همه ابعاد وجودی خویش نفوذ و رسوخ دهند. به همین دلیل هنگامی که مقامات آمریکایی می خواستند با رضایت خاطر از یک نظامی ارشد ایرانی یاد کنند، تربیت آمریکایی او و عشق و شیفتگی او به آمریکا به عنوان یک ویژگی مثبت و برجسته ذکر می کردند. در این رابطه ژنرال هایزر در خاطراتش پیرامون ماموریتی که در ایران داشته است، می نویسد: «... سپس به سمت پایگاه نیروی هوایی رفتیم. قصد ما دیدار دوست خوبم تیمسار امیر حسین ربیعی بود... ربیعی مثل همیشه دوستانه از من استقبال کرد... او در آمریکا تربیت شده بود. همواره به آن کشور عشق می ورزید.» هایزر در بخش دیگری از خاطرات خود می نویسد: «... فرمانده نیروی دریایی ایران دریاسالار کمال الدین میرحبیب اللهی بود. او نیز بیش از دو سال بود که این پست را اداره کرده بود... به نظر می رسید که او ارزش های غرب را بهتر از دیگر رهبران نظامی درک کرده بود... اغلب تعلیمات او در نیروی دریایی امریکا بود. به همین علت نیز دارای پیوند نزدیکی با امریکا بود و به تازگی برای حفظ سلامتی همسر و فرزندانش آن ها را به آمریکا فرستاده بود.» به دلیل همین تربیت آمریکایی نظامیان ایران بود که حضرت امام خمینی (ره) در دوران مبارزه به عنوان یکی از اشکالات رژیم پهلوی به آن اشاره کرده و آن را مورد انتقاد قرار می دادند. حضرت امام (ره) می فرمودند: «ارتش ما را یک ارتش غیرملی و متکی بر غیر، تربیت کردند.»، «ما می خواهیم یک ارتش مستقل داشته باشیم. یک ارتش که مربوط به غیر نباشد، مربوط به ملت باشد... ما می خواهیم ارتش ما آزاد باشد، اسرائیل در آن تصرف نکند، آمریکا در آن تصرف نکند.» استفاده از ارتش ایران به عنوان بازوی نظامی آمریکا در منطقه استفاده از ارتش ایران به عنوان بازوی نظامی در منطقه، از دیگر مداخلات آمریکا در امور نظامی و ارتش ایران در دوران قبل از انقلاب بود. از آنجا که منطقه خلیج فارس به عنوان یک منطقه حساس و استراتژیک برای آمریکا اهمیت زیادی داشت و همچنین به منظور مقابله با خطرات بلوک شرق و این که کشور ایران به عنوان مرکز قدرتمند کمربند امنیتی در برابر دستیابی شوروی سابق به آب های گرم محسوب می گردید، نقش حیاتی ایران در نظر آمریکایی ها صد چندان کرد. به همین دلیل آمریکا تلاش می کرد با در دست گرفتن ارتش ایران و تسلط یافتن بر آن، ارتش شاهنشاهی به عنوان یک اهرم قدرت برای اهداف خود در منطقه استفاده نماید. کشورهای منطقه نیز عملا به ارتش شاهنشاهی ایران به عنوان یک نیروی نظامی آمریکا و یا حداقل مطیع سیاست های آمریکا نگاه می کردند. مقامات آمریکایی نیز از بیان این مداخله و سو» استفاده از ارتش ایران ابایی نداشتند. برای مثال ژنرال هایزر یکی از دلایل ماموریت اعزام به ایران در آخرین روزهای عمر رژیم پهلوی را چنین بیان می کند: «نیروی نظامی ایران در منطقه خلیج فارس برای منافع جهان غرب بسیار حیاتی بود.» همان طور که ملاحظه می شود، این جمله ژنرال هایزر عمق وابستگی ارتش شاه به غرب و ابزار دست آمریکا بودن ارتش شاهنشاهی را نشان می دهد. فساد نظامیان آمریکا در ایران علاوه بر انواع مداخلات آمریکا در امور نظامی و ارتش ایران، حضور نظامیان آن ها در ایران نیز همراه با انواع فساد اخلاقی و ایجاد مزاحمت برای نوامیس مردم بود. این فساد اخلاقی در سال های آخر عمر رژیم پهلوی بیشتر و گسترده تر شده بود و در شهرهای مختلف کشور، نظامیان آمریکایی به فساد و شهوت رانی پرداخته و در جلسات و میهمانی های خوشگذرانی و عیاشی مختلف به نوامیس مردم تعرض می کردند. این فساد سابقه طولانی داشته و از اوایل سلطنت پهلوی شروع شده و در حال گسترش بود. در این رابطه ارتشبد سابق حسین فردوست در خاطرات خود می نویسد: «در اوایل سلطنت محمدرضا که ایران توسط ارتش های سه گانه متفقین اشغال شده بود، آمریکایی ها در خیابان امیرآباد یک باشگاه داشتند که مخصوص افسران و درجه دارانشان بود. روزانه به هر کدام از آن ها یک بسته به عنوان جیره غذایی می دادند که هر بسته برای مصرف 5 الی 6 نفر کافی بود. در هر یک از این بسته ها انواع و اقسام کنسروها، انواع نان، ویتامینی که باید روزانه مصرف می کردند، دو بطری ویسکی و دو بسته سیگار خوب بود. آمریکایی ها به سرعت باشگاه امیرآباد را به مرکز فحشا تبدیل کردند. کامیون های آمریکایی به مرکز شهر می آمدند و دخترها را جمع می کردند و به باشگاه می بردند. دخترهایی که به این اوضاع تمایل داشتند، صف می کشیدند و منتظر می ماندند. مثل این که در صف اتوبوس هستند. کامیون های روباز ارتش آمریکا می آمد و حدود 200 الی 300 دختر را سوار می کرد و می برد. آمریکایی ها هر چند پول نداشتند، ولی با همین بسته ها دخترها را راضی می کردند. من با یکی از کسانی که به باشگاه می رفت، آشنایی داشتم و دیدم که در انبار خانه او تا زیر سقف از این بسته ها چیده است. هر روز که می رفتند یکی دو بسته می گرفتند. این بسته ها قیمت گرانی داشت و خرید و فروش می شد. یکی از کسانی که با آمریکایی ها می رفت، خاله محمدرضا پهلوی بود. من به او بارها گفتم که این کار صحیح نیست. خاله محمدرضا خیلی رک و صریح می گفت: خیر، افرادی در باشگاه هستند هم تیپ ما هستند و هیچ اشکالی ندارد.» فساد نظامیان آمریکا و تاثیرگذاری آن بر فرهنگ مردم، برای بسیاری از ایرانیان حتی برخی طرفداران آمریکا آزاردهنده بود، آنها با قشر خاص مرفه و پولدار ایرانی تماس داشتند. ویلیام شوکراس و جیمز بیل در کتاب هایشان نقل کرده اند: «یکی از بدترین نقاط از این لحاظ اصفهان بود... در ایام تعطیلات مذهبی یا عزاداری ها، آمریکاییان میهمانی های مفصل ترتیب می دادند و صدای بلندگوی دستگاه های استریو در همه جا پخش می شد و خوشگذرانی های مست، تلوتلو خوران از این محل به آن محل می رفتند.» جیمز بیل می نویسد: «سه زن آمریکایی با پوشش بسیار بد در مسجد جمعه اصفهان به گردش پرداختند و ضمن خنده و گفتگو با صدای بلند و ایجاد اشاره به این مکان مقدس اوقات خوش خود را طی کردند. زنان آمریکایی با لباس های شیک در یک رستوران مجلل شهر به این دلیل که انجام سرویس کند بوده، میزی را واژگون کردند و یک آمریکایی در مشاجره ای بر سر کرایه، گلوله ای به مغز یک راننده تاکسی شلیک کرد.» اوضاع پس از انقلاب در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی، یکی از مواردی که مورد انتقاد شدید حضرت امام خمینی (ره) قرار می گرفت، بحث مستشاران آمریکایی بود. حضرت امام در سخنرانی مورخ 13 آبان 1357 خود در تحلیل وضع ارتش شاهنشاهی می فرمایند: «الان وضع نظامی ما، وضع ارتش ما، یک وضع ارتش انگلی است. ارتشی که تحت نظام آمریکا و به نفع آمریکا دارد اداره می شود. چهل و پنج هزار، پنجاه هزار، بعضی می گویند شصت هزار از مستشاران آمریکا، مفت خوران آمریکا ریخته اند به جان ما و در مملکت ما هستند. آن همه پایگاه برای خودشان درست کرده اند. اشغال نظامی است مملکت ما، اشغال آمریکایی است مملکت ما» به هر حال به برکت پیروزی انقلاب اسلامی به این لکه ننگ یعنی مستشاری پایان داده شد و عزت و افتخار دیگری برای ارتش و نظامیان ایرانی به ارمغان آمد. هر چند در ابتدای پیروزی انقلاب، دولت موقت سعی کرد که بار دیگر مستشاران نظامی آمریکا را در ایران بپذیرد و آنها را در امور نظامی ایران فعال سازد ولی با برخورد قاطع امام امت و افشاگری حضرت آیت الله خامنه ای که در آن زمان نماینده حضرت امام در شورای عالی دفاع بودند، پرونده سیاه و پر از خیانت مستشاران نظامی آمریکا در ایران بسته شد. اصل 145 قانون اساسی نیز در جهت تحکیم بخشیدن به این افتخار انقلاب اسلامی، مقرر داشت: «هیچ فرد خارجی به عضویت در ارتش و نیروهای انتظامی کشور پذیرفته نمی شود.» از سوی دیگر در راستای گسترش این دستاورد انقلاب اسلامی و پایادن دادن به بحث مستشاری در سایر کشورها، حضرت امام خمینی (ره) در سخنرانی مورخ 17 آبان 1359 خویش خطاب به عده ای از برادران پاکستانی فرمودند: «تا کی باید ما و دولت های ما تحت سلطه اجانب باشیم؟ تا کی باید مستشاران آمریکا و شوروی به ما حکومت کنند؟ تا کی باید یک گروهبان شوروی، یک گروهبان انگلیسی، یک گروهبان آمریکایی بر ارتش ما حکومت کند؟ ما آنها را بیرون کردیم، شما هم بیرون کنید، سایر ممالک هم بیرون کنند.» منبع