| پاسخ به: کلام حق (متن و تفسیر آیه به آیه قرآن کریم) | |||
|---|---|---|---|
نویسنده: مجنون یکشنبه، ۶ آذر ۱۳۹۰ (۳:۲۸) | |||
| سوره رعد آیه 39 --------------------------------------------- آيه يَمْحُواْ اللَّهُ مَا يَشَآءُ وَيُثْبِتُ وَعِندَهُ أُمُّ الْكِتَبِ ------------------------------------------------ ترجمه خداوند هر چه را بخواهد محو يا اثبات مىكند و اُم الكتاب تنها نزد اوست ----------------------------------------------- نکته ها بحثى پيرامون مقدّرات الهى مطابق آنچه از آيات و روايات به دست مىآيد مقدرات الهى بر دو نوع است: 1. امورى كه مصلحت دائمى دارد و لذا قانونش هم دائمى است. مثل آياتِ؛«ما يبدّل القول لدىّ»(180) در كلام ما تبدّل راه ندارد. «كلّ شىءٍ عنده بمقدار»(181) هر چيزى در نزد پروردگار داراى حساب و كتاب دقيقى است. اينگونه مقدرات در لوح محفوظ ثبت است «فى لوح محفوظ»(182) و فقط مقربان الهى با اذن خداوند مىتوانند بر آن آگاه شوند. «كتاب مرقوم يشهده المقرّبون»(183) 2. امورى كه غيرحتمى و مصالح آنها تابع اعمال و رفتار مردم است، مثل توبه كردن مردم از گناه كه مصلحت عفو را درپى دارد، و يا دادن صدقه كه مصلحت دفع بلا را به همراه مىآورد و يا ظلم و ستم كه به خاطر مفسدهاش قهر الهى را به دنبال دارد، يعنى خداوند متعال در ادارهى نظام آفرينش دست بسته نيست و با حكمت و علم بىنهايتى كه دارد، مىتواند با تغيير شرايط، تغييراتى در آفرينش و قوانين آن بدهد. بديهى است كه اين تغييرات، نشانهى جهل خداوند متعال و يا تجديد نظر و پشيمانى او نيست، بلكه اين تغييرات بر اساس حكمت و تغيير شرايط و يا پايان دورهى آن امر است. قرآن مجيد در اين زمينه نمونههاى زيادى دارد كه به چند نمونه اشاره مىكنيم: الف: «اُدعونى استجب لكم»(184) دعا كنيد تا من براى شما مستجاب كنم. انسان با تضرع ودعا مىتواند مصالح خود را بدست آورد و سرنوشت خود را تغيير دهد. ب: «لعلّ اللَّه يحدث بعد ذلك امرا»(185) قانون الهى در همه جا ثابت نيست ، شايد خداوند با پديد آمدن شرايط لازم، برنامه جديدى را بوجود آورد. ج: «كلّ يوم هو فى شأن»(186) خداوند، هر روز در شأن مخصوص همان روز است. د: «فلّما زاغوا، ازاغ اللَّه»(187) چون راهانحرافى را انتخاب كردند، خدا هم منحرفشان ساخت. ه: «و لو انّ اهل القرى آمنوا واتقوا لفتحنا عليهم بركات»(188) با ايمان و تقوا، مسير قهر الهى به لطف و بركت تغيير مىيابد. و: «ان اللَّه لايغيّر مابقوم حتّى يغيّروا ما بانفسهم»(189) خداوند سرنوشت هيچ قومى را تغيير نمىدهد، مگر آنكه آنها خودشان را تغيير دهند. ز: «الاّ مَن تاب و آمن و عمل عملا صالحاً فاولئك يبدّل اللَّه سيئاتهم حسنات»(190) كسانىكه توبه كنند، ايمان آورند و عمل نيكو انجام دهند، خداوند بدىهاى آنان را به خوبى و حسنه تبديل مىكند. ح: «ان عُدتم عُدنا»(191) اگر شما برگرديد، ما هم برمىگرديم. سؤال: اگر علم خدا عين ذات اوست و قابل تغيير نيست، پس هر چه در علم او گذشته بايد به مرحله عمل برسد وگرنه جهل خواهد بود. پاسخ: علم خدا بر اساس نظام علل واسباب است، بدين صورت كه او علم دارد كه اگر از اين وسيله استفاده شود، اين نتيجه و اگر از وسيلهاى ديگر بهرهبردارى شود، سرانجام ديگرى را درپى خواهد داشت و علم او جداى از علم بر اسباب و علل نيست. بداء چيست؟ يكى از ايراداتى كه اهل سنّت بر شيعه وارد مىكنند اين است كه مىگويند: شيعه براى خداوند «بداء» قائل مىشوند و به گمان آنها «بداء» يعنى تغيير در علم الهى و كشف خلاف براى خداوند، در حالىكه منظور شيعه از بداء ظاهر شدن چيزى است كه ما انسانها خلاف آن را گمان مىكرديم. «بداء» در آفرينش، نظير نسخ در قانون است، مثل آنكه از ظاهر قانون و يا حكمى تصوّر كنيم كه دائمى است، ولى بعد مدّتى ببينيم كه عوض شده است؛ البتّه اين به معناى پشيمانى و يا جهل قانونگذار نيست، بلكه شرايط باعث بوجود آمدن اين تغيير در قانون شده است، درست مانند نسخهاى كه پزشك با توجّه به شرايط فعلى بيمار آن را مىنويسد، امّا به محض تغيير حال او، نسخه جديدى تجويز مىكند، لذا همانگونه كه نسخ در آيات را كه در واقع يك نوع بداء است، همه فرق اسلامى از شيعه و سنى قبول كردهاند، مىبايست «بداء» را با همين معنا و بيانى كه آمد پذيرا باشند. پس بداء به معناى جهل ماست نه جهل خداوند. نمونههاى از بداء 1. ما گمان مىكرديم خداوند كه به حضرت ابراهيمعليه السلام فرمان ذبح فرزندش را داده است، مىخواسته اسماعيلعليه السلام كشته و خونش بر زمين ريخته شود، امّا بعداً ظاهر شد كه ارادهى الهى از اين امر، آزمايش پدر بوده است نه كشته شدن پسر. 2. ما از وعده خداوند با حضرت موسىعليه السلام تصوّر مىكرديم كه دورهى مناجات سى شب است، «و واعدنا موسى ثلاثين ليلة»(192) امّا بعداً ظاهر شد كه از اول برنامه چهل شب بوده است، ولى خداوند به جهت آزمايش، آن را در دو مرحله اعلام فرموده است، ابتدا سى شب و سپس ده شب. 3. ما فكر مىكرديم كه قبلهى مسلمانان براى هميشه بيتالمقدس است، ولى آيات تغيير قبله براى ما ظاهر كرد كه قبلهى دائمى، كعبه بوده است. 4. وقتى نشانههاى قهر خدا پديد آمد، حتّى حضرت يونسعليه السلام هم مطمئن شد كه عذاب الهى نازل و قوم كافرش نابود خواهند شد، لذا از ميان مردم بيرون رفت، امّا مردم ايمان آوردند و قهر الهى برطرف گرديد. «الاّ قوم يونس لمّا آمنوا كشفنا عنهم»(193) به هر صورت معناى بداء جهل خداوند و عوض شدن علم او نيست، زيرا خداوند از ابتدا مىدانست كه خون اسماعيل ريخته نخواهد شد، مدّت مناجات موسى چهل شب است، قبله دائمى مسلمانان، كعبه خواهد بود و قوم يونس اهل نجات هستند، ولى ظاهر دستورات و حوادث به نحوى بود كه انسان تصوّر ديگرى داشت. پس تغييرى در علم خداوند پيدا نشده و اين ما هستيم كه داراى ديد تازهاى شدهايم. بداء به اين معنا داراى اثرات تربيتى بسيارى است، از جمله اينكه انسان تا آخرين لحظهى عمر، به تغيير شرايط اميدوار مىماند، روحيّهى توكّل در او زنده مىگردد، اسير ظواهر نمىشود، ايمان انسان به غيب و قدرت خداوند متعال بيشتر مىشود. با توبه، صدقه، مناجات و دعا تلاش مىكند تا مسير حوادث و قهر الهى را تغيير دهد. امام صادقعليه السلام فرمودند: خداوند از همه انبيا همراه با توحيد، ايمان به بداء را نيز پيمان گرفته است. در حديث ديگر مىخوانيم: هر كس گمان كند براى خداوند مسئله جديدى روشن شده كه قبلاً آن را نمىدانسته، از او تبرّى بجوييد.(194) _________________________________ 180) ق، 29. 181) بقره، 162. 182) بقره، 162. 183) مطفّفين، 20 - 21. 184) غافر، 60. 185) طلاق، 1. 186) الرحمن، 29. 187) صفّ، 5. 188) اعراف، 69. 189) رعد، 11. 190) فرقان، 70. 191) اسراء، 8. 192) اعراف، 142. 193) يونس، 98. 194) تفسير نمونه. ---------------------------------------------- پيام ها 1- دست خدا براى تغيير در نظام تكوين يا تشريع باز است. «يمحوا اللَّه مايشاء» 2- خداوند، آفرينش را به حال خود رها نكرده است. «يمحوا اللَّه مايشاء ويثبت» 3- محو يا اثبات قوانين حاكم بر جهان هستى، به دست خداست. «يمحوا اللَّه...» 4- محو و اثبات الهى بر اساس، حكمت و علم است. «و عنده ام الكتاب» 5 - جهان آفرينش دفترى دارد كه تمام حوادث در آن ثبت است. «الكتاب» | |||
تالار گفتمان
آخرین عناوین
آخرین ارسال‌ها
قوانین و مقررات
عاشقان آبی و اناری
مباحث آزاد
لیگ فانتزی
مسابقات سایت
آبی و اناری
گردانندگان سایت
حمایت مالی از سایت
تاریخچه باشگاه
افتخارات باشگاه
زندگینامه بازیکنان
مربیان باشگاه
اسطوره‌های باشگاه
مقالات سایت
پیوستن به جمع نویسندگان آبی و اناری
مقالات اختصاصی
مقالات آماری تحلیلی
مقالات آنالیز فنی
گالری عکس
پیوستن به جمع همکاران گالری
عکس‌های قهرمانی
عکس‌های بازی‌های بارسا
عکس‌های بازیکنان
عکس‌های فصل 2016/17
نقشه سایت
سوال یا ابهام خود را مطرح نمایید!
راهنمای عضویت در سایت
مشکل در ورود به سایت
سوالات متداول